Czym jest czerniak?
Czerniak to nowotwór złośliwy skóry, który szybko się rozwija i tworzy przerzuty. Wywodzi się z melanocytów – komórek wytwarzających barwnik zwany melaniną. Melanina sprawia, że skóra ciemnieje w kontakcie z promieniowaniem ultrafioletowym, czyli np. w kontakcie z promieniowaniem słonecznym, czy promieniowaniem stosowanym w solarium.
Choć najczęściej rozwija się na skórze, może pojawić się także w obrębie błon śluzowych jamy ustnej, nosa, a nawet na gałce ocznej.
Czy wiesz, że?
Wczesne wykrycie choroby daje ponad 95% szans na całkowite wyleczenie.
Czerniak pod lupą: co zwiększa ryzyko choroby?
Ryzyko zachorowania na czerniaka jest większe u osób:
- o jasnej karnacji, rudych lub blond włosach, niebieskich oczach i licznych piegach
- z dużą liczbą znamion barwnikowych lub znamion w miejscach drażnienia
- które doznały oparzeń słonecznych, zwłaszcza w dzieciństwie
- słabo tolerujących słońce, opalających się z trudem lub wcale
- przebywających w pełnym słońcu powyżej godziny dziennie
- u których w rodzinie występowały przypadki czerniaka lub innych nowotworów skóry
- korzystających z solarium.
ABCDE samokontroli znamion
Samokontrola skóry to proste i bardzo skuteczne narzędzie. Raz w miesiącu dokładnie obejrzyj swoje znamiona i pieprzyki. Dzięki temu szybciej zauważysz niepokojące zmiany. Podczas samokontroli znamion skorzystaj ze specjalnie przygotowanej „ściągi” ABCDE czerniaka.
WAŻNE! Jeśli zauważysz niepokojące zmiany, skonsultuj je z lekarzem POZ. Jeśli będziesz potrzebował dalszej diagnostyki, otrzymasz skierowanie do dermatologa lub chirurga-onkologa. Nie bagatelizuj nowych znamion barwnikowych ani zmiany wyglądu już istniejących.
Czerniak. Jak się przed nim chronić?
Czerniak to groźny nowotwór skóry, ale wiele zależy od Ciebie. Dobra profilaktyka i codzienne nawyki potrafią znacząco zmniejszyć ryzyko zachorowania. Zobacz, jak w prosty sposób możesz chronić swoją skórę na co dzień.
Czy wiesz, że…?
Lekarz bada skórę przy pomocy dermoskopu, czyli specjalnej lupy, która daje 10-20-krotne powiększenie i odpowiednie oświetlenie, co znacznie ułatwia dokładną ocenę morfologii znamienia. Badanie jest bezbolesne i trwa 10-15 minut.
Kremu z filtrem używaj nie tylko latem
Promieniowanie UV działa cały rok, nawet w pochmurne dni. Dlatego warto stosować krem z filtrem codziennie.
Rodzaje filtrów:
- niski (2 - 6 SPF)
- średni (8 - 12 SPF)
- wysoki (15 - 25 SPF)
- bardzo wysoki (30 - 50 SPF)
- ultrawysoki (50+ SPF).
Dzieci, osoby po przeszczepach, po zabiegach medycyny estetycznej, ze skłonnością do przebarwień lub przyjmujące leki światłouczulające powinny używać kremów z wysokim lub bardzo wysokim filtrem.
